Wol vilten voor sloffen

Mijn oma breide altijd sloffen. Die zaten niet alleen lekker aan de voeten, maar waren ook een feest voor onze hond. Die werd helemaal dol van die dingen. De hond was niet veel hoger dan 20 cm, maar gedroeg zich als een woeste Grizzlybeer zodra hij onze sloffen in het oog kreeg. De lol voor ons (mijn zussen en ik) was dan om met een rotvaart door het huis te rennen en dan nét voordat hij z’n tanden in de sloffen kon zetten op de tafel te klimmen – de bank was niet veilig genoeg.

Afijn een loze inleiding om een bruggetje te maken naar de gevilte sloffen van Schoppel Wolle om vervolgens wat uit te leggen over één bepaalde eigenschap van wol: de mogelijkheid om te vilten.

Toen ik de Alb Zauber sokkenwol van Schoppel Wolle binnen kreeg, zat daar een leuk patroon voor gevilte sloffen bij. Wanneer je twee bollen Alb Zauber via het Alb Zauber sloffenpakket koopt, krijg je dit patroon erbij. Met deze blog wil ik iets extra’s over het vilten van wol vertellen. De mogelijkheid van wol om te vilten is namelijk een van de mooie toepassingen van wol in een hele lange lijst van andere mooie eigenschappen van dit fantastische materiaal.

Schubben

Een wolvezel is aan de buitenkant bekleed met platte schorscellen die dakpansgewijs over elkaar liggen. Elke schorscel heeft een gladde, wasachtige coating – wolwas – die het oppervlak vuilafstotende eigenschappen geeft. Die coating blijft intact tijdens het wassen en is alleen met zeer agressieve chemicaliën te verwijderen.

Deze schorscellen, zijn eigenlijk een soort schubben met kleine opstaande randen, waardoor afzonderlijke wolvezels de neiging hebben aan elkaar te blijven haken. Dat is handig bij het verwerken van losse wolvezels tot draden. Bovendien geeft het wol de eigenschap dat het verandert in vilt als het in water wordt geklopt en gewreven.

Superwash behandeling

Omdat wollen kleding in deze tijd praktisch, dus draagbaar, wasbaar en het liefst ‘prikvrij’, moet zijn, wordt het behandeld met een superwash behandeling. Door zo’n behandeling worden de kleine schubben als het ware afgevlakt, zodat deze niet meer aan elkaar kunnen kleven. Met andere woorden, de wol zal niet meer vilten. Ook het ‘kriebelgehalte’ van de wol neemt hierdoor af.

Helaas gaat zo’n superwash behandeling doorgaans via een proces met veel chemicaliën, onder andere chloor, en heel veel water. Dat dit steeds meer aan banden wordt gelegd, vind ik een goede ontwikkeling en dat er ook andere methoden van een superwash behandeling in opkomst zijn helemaal. Bijvoorbeeld het garen Bébé soft wash van Kremke soul wool waarbij elektroden worden gebruikt om de schubben af te vlakken. De schubben worden er hierdoor als het ware afgeschroeid.

Overigens moet ik hier wel de kanttekening maken dat het verwerken van ruwe wol nog steeds veel water vraagt. De wol wordt namelijk grondig gewassen om al het wolvet, vuil en zweetzouten eruit te wassen. Het wolvet wordt trouwens opgevangen en gezuiverd en dat kennen wij dan weer als lanoline. Heel goed tegen tepelkloven, maar dat terzijde.

Gevilte sloffen

De Alb Zauber van Schoppel Wolle is dus niet behandeld met een superwash behandeling. Dat betekent dat de schubben om de haarvezel nog intact zijn waardoor deze wol geschikt is om te vilten. Dat vilten gebeurt in de wasmachine waarbij de schubben in elkaar gaan zitten, maar waardoor de slof ook krimpt. Hoeveel de slof krimpt is niet altijd eenduidig, maar reken op ongeveer 30%. Dat betekent dat je de slof extra groot moet breien. Wanneer de sloffen gewassen worden en geklopt en gewreven door het centrifugeren of de twee tennisballen die je erbij gooit, gaat het breiwerk dus vilten. Voilá: gevilte sloffen.

Het hele proces van breien en vilten is heel leuk om te doen. Het resultaat is ook nóg eens heel leuk. Ik heb de gevilte sloffen bijna elke dag aan. Een echte aanrader dus!